Joods & christelijk platform
voor reflectie
op de actualiteit
op de actualiteit
De coronapas was oorspronkelijk een tijdelijke Europese maatregel die reizen binnen de EU mogelijk moest maken. Inmiddels is het toepassingsgebied uitgebreid, zowel in binnen- als buitenland. De pas wordt nu gepropageerd als een middel om op een veilige manier meer mensen de kans te geven te genieten van activiteiten buitenshuis.
Op dit moment van schrijven is zo'n 13 procent van de meerderjarige Nederlanders nog niet ingeënt. Tussen de 7 en 11 procent van hen is niet van plan zich te laten vaccineren.
De mensen die zich niet willen laten vaccineren hebben verschillende motieven. Er zijn er die twijfelen over de werking van het vaccin en ze hebben vragen over bijwerkingen. Ook zijn er die de overheid en de wetenschap wantrouwen. Of ze vertrouwen liever op hun eigen goede gezondheid. Dan zijn er nog de religieus bezwaarden. Het zijn deze weigeraars die verantwoordelijk zijn voor de onnodig grote druk op de gezondheidszorg. De weigering van de anti-vaxxers leidt tot grote frustraties bij zowel zorgverleners als patiënten vanwege de belemmering die de normale zorgverlening daardoor ondervindt. Strengere overheidsmaatregelen zijn het gevolg, zoals de uitbreiding van het aantal maatschappelijke sectoren waarvoor de coronapas als toegangsbewijs verplicht wordt gesteld.
Het verzet tegen de coronapas is tot op heden vooral politiek gemotiveerd. Er worden samenzweringstheorieën gelanceerd en ook nauwelijks verhulde ontkenningen van de vaak ernstige gevolgen van de besmetting met het virus. Het zijn vooral de steeds vaker openlijk te horen antisemitische uitlatingen die het gevaarlijke karakter en de onderbuikgevoelens van de anti-vaxxers-beweging onthullen .
De noodtoestand duurt in Nederland nu al anderhalf jaar. Het corona-beleid wordt feitelijk al anderhalf jaar bepaald door maar drie mensen: Rutte, Grapperhaus en De Jonge, bijgestaan door een wel erg beperkte groep experts – stelde rabbijn Tamarah Benima onlangs in haar Rede fan Fryslân. Heeft zij een punt met de associatie die ze ervaart met Aldous Huxley, schrijver in 1932 van The Brave New World? Huxley voorspelde dat totalitaire regeringen in de toekomst hun ingezetenen niet met repressie zouden onderdrukken, maar met de belofte van veiligheid de vrijheid zouden inperken; met instemming en tot volledige tevredenheid van die ingezetenen. Is de berusting waarmee wij de inperking van onze vrijheid ondergaan niet een opmaat naar een totalitair regime?
Deze gedachte gaat misschien vooralsnog wat te ver, maar persoonlijk voel ik me benauwd door de vergaande beperkende maatregelen. Ik moet me voortdurend legitimeren en ook bewijzen dat ik gevaccineerd ben. Ik word ernstig belemmerd in de interactie met mijn medemensen door de verplichting om een aangezichts-deformerend mondkapje te dragen. Het is zo onnatuurlijk. Om wie niet te besmetten? Intussen lijken we het ook normaal te gaan vinden dat de jeugd zich opoffert voor de ouderen, terwijl het omgekeerde de natuurlijke gang van zaken is. Ik schrijf dit als oudere. Onlangs ging mijn vrouw op stap met twee eenzame bejaarde vrouwen, waarvan één MS heeft en rolstoel-patiënt is. Ze wilden even gezellig een kopje koffie met elkaar drinken. Hun werd de toegang geweigerd. Wel gevaccineerd, geen coronapas. Verboden voor digibeten. De menselijke maat voorbij.
Als we nu eens ophouden met die onmogelijke krampachtigheid om iedere Covid-patiënt coûte que coûte in leven te willen houden. En te aanvaarden dat er nu eenmaal elk jaar mensen door een natuurlijke oorzaak komen te overlijden, waarvan griep één oorzaak is en covid nu een tweede?
En is het misschien inderdaad een idee om de vaccinweigeraars te confronteren met de gevolgen van hun keuze? “Laat de vaccinweigeraar een bepaald percentage van die 2500 euro betalen voor zijn eigen ic-opname” suggereerde Trouw columnist Sylvain Ephimenco.
Of toch maar een vaccinatieplicht? Wel zo transparant. Dan weet iedereen waar hij aan toe is. Ook niet nieuw, trouwens. In 1872 schreef de Wet op de Besmettelijke Ziekten voor dat kinderen alleen welkom waren in het openbaar en bijzonder onderwijs als ze het 'pokkenbriefje', een door een arts ondertekende akte van vaccinatie, konden tonen.
Een ander idee, dat de keuzevrijheid in principe respecteert, zou kunnen zijn dat de ziektekostenverzekeraars de mogelijkheid wordt geboden om in de ziektekostenpolis de zorgkosten van een Covid-besmetting bij niet gevaccineerde verzekerden uit te sluiten van vergoeding, behalve ten aanzien van diegenen die op medische indicatie niet gevaccineerd kunnen worden. De kosten van ziekenhuisopname komt dan voor rekening van de vaccinweigeraar. Deze kosten kunnen gedragen worden in een kleiner collectief zoals dat nu ook binnen bepaalde kerkelijke genootschappen gebruikelijk is.
Ook in België wordt de zorg overspoeld met coronapatiënten. Daar heeft het kabinet opgeroepen om 25 procent van de bedden vrij te houden voor corona-zorg, ten koste van andere behandelingen. Het Universitair Ziekenhuis Gent weigert dat. HLN (Het Laatste Nieuws), een digitale Belgische krant citeert: "We gaan geen voorrang geven aan coronapatiënten, daar is geen draagvlak meer voor." Dit zegt Frank Vermassen, hoofdarts in het UZ Gent. Hij noemt het niet meer verantwoord om één bepaalde groep patiënten te privilegiëren boven andere. "Er is geen enkele reden waarom we plaatsen moeten voorbehouden voor corona-patiënten, terwijl dat voor mensen met een hartinfarct of kanker niet zou gebeuren.”
De huidige corona-maatregelen vormen een aantasting van fundamentele vrijheden. Ze zijn aantoonbaar niet meer noodzakelijk dankzij de beschikbaarheid van effectieve vaccins en een hoge vaccinatiegraad van de bevolking.
Er zijn andere aanvullende maatregelen te nemen die de druk op de zorg verlichten. Het ontbreekt de beleidsmakers tot nu toe aan creativiteit om alternatieve wegen te bewandelen die tot het gezamenlijk gewenste doel leiden.
Henk J. Ronner | redactielid
