Joods & christelijk platform
voor reflectie 
op de actualiteit

Nationaliteiten - en de hoofdletter J

De namen van landen worden met een hoofdletter geschreven. Dat hebben we op school geleerd.
Een land is het land van een bepaald volk, ook al wonen daartussen meestal ook “vreemdelingen”.
Een vreemdeling, een niet-Nederlander bij voorbeeld, kan wel Nederlander worden , ook al stamt hij niet af van Nederlandse ouders. Je behoort dan toch tot het Nederlandse volk - als je tenminste aan bepaalde voorwaarden voldoet. Je moet je houden aan de wetten van het land.
We spreken van Franse auto’s, Duitse merken, Hollandse kaaskoppen, Engelse thee, Italiaanse wijn.
Het lijkt net of op deze regel één uitzondering bestaat.
Dat valt te ontdekken in nota bene de kerk. Daar wordt gesproken van de joodse wortels van christelijke geloof. Zonder hoofdletter J. Dat is toch opmerkelijk?Bedoeld wordt dat het christelijk geloof / het christendom geboortig is in dat ene volk dat we het Joodse volk noemen. Waarom dan geen hoofdletter J in dit geval?
Idd schrijf je Joodse godsdienst met een hoofdletter, maar christelijke godsdienst niet. Als een groen boekje het anders voorschrijft staat er een fout in.

volk of godsdienst?
In de achttiende eeuw heeft Voltaire, een god-loze Franse denker, mede gezorgd voor de burgerlijke rechten en vrijheden van de Franse Joden, maar hij werd venijnig als er onder Joden sprake was van nationale aspiraties… Ze waren geen volk, maar aanhangers van een godsdienst; en daarmee basta. Dat betekent dat Joods de hoofdletter moet verliezen.
Ware hij nog getuige geweest van het herstel van het nationaal tehuis van het Joodse volk in 1948 – hij zou zich hebben verslikt en zijn gestikt.

het Joodse land Israël en de keizer van Rome
Ondanks ballingschap en diaspora hebben in Israël altijd Joden gewoond.
Anno 135 heeft keizer Hadrianus het Joodse land Palestina genoemd.
Twee eeuwen later zetelde in Rome een keizer die het christendom tot staats godsdienst heeft verklaard. Hij benoemde in de vierde eeuw zichzelf tot voorzitter  van een kerkelijke vergadering die anti-Joods moet worden genoemd. De Shabat werd verboden en in de plaats daarvan werd de eerste dag van de week tot rustdag gemaakt: de zondag. Nog later moesten de kruistochten het Joodse land van de kaart vegen - en zo werd ook op die manier gepoogd de hoofdletter uit te wissen.

kerkelijke schuld
 In 2020 heeft de PKN, grootste protestantse kerk in Nederland, een schuldbelijdenis uitgesproken over de kerkelijke houding in de tweede wereldoorlog, maar helaas niet over de vroege antijoodse ontsporing van de kerk in de eerste eeuwen van de christelijke jaartelling – een ontsporing die mede oorzaak is geworden van de Jodenhaat, die heeft geleid tot de Shoa in de vorige eeuw.

historisch onkruid
Schuld belijden is één, maar bekeren is noodzakelijk vervolg.
Derhalve moet de kerk alle sporen van haar ont-sporing radicaal, dus bij de radix, dus met wortel en tak uitrukken, opdat en zodat niet het onkruid opnieuw kan gaan woekeren. Wie van de geschiedenis niet leert…
Daarbij hoort dan ook dat zij het woord Joods, in welke betekenis dan ook bedoeld, voortaan altijd met een hoofdletter zal schrijven.
Het vervangen van de hoofdletter J door een onderkast is een antisemitische maatregel geweest uit, naar verluidt, de dertiger jaren.

en nu
De hoofdletter J dient in ere hersteld en deze “kleine” kwestie is aan theologie-studenten duidelijk te maken, en dan zeer leerzaam.  Zij hebben daarmee een handvat om ook in de theologie anti-judaisme en antisemitisme te onderkennen, zodat zij dat beter kunnen bestrijden.

Trudie van der Spek - Begemann

Deel dit bericht:

cross